ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Νο 349"Αποκατάσταση κτηριακού συγκροτήματος Εθνικού Θεάτρου Αθηνών"
Μελέτη συντήρησης Ζωγραφικού διακόσμου
Η συντήρηση και αποκατάσταση ταυ ζωγραφικού και γλυπτικού διακόσμου (ξύλινου, γύψινου και μαρμάρινου) και ειδικότερα του ζωγραφικού διακόσμου (οροφογραφίες και τοιχογραφίες) που αποτελούν τον κυριότερο όγκο του διακόσμου του Εθνικού Θεάτρου κινείται σε δύο κατευθύνσεις.
Η πρώτη αφορά στην αποκατάσταση και συντήρηση in situ του αυθεντικού διακόσμου και επιτυγχάνεται με 1) Αποκάλυψη - τοιχογραφιών και οροφογραφιών που ήταν επικαλυμμένες με διάφορες ποιότητες επιχρισμάτων. Αποκαλύπτεται σπουδαίος τοιχογραφημένος διάκοσμος με ζωγραφική υψηλής τεχνικής που εμπεριέχει μοτίβα χαρακτηριστικά του όψιμου κλασικισμού με παραστάσεις δανεισμένες από τη φύση και θεματολογία της αρχαίας ελληνικής τέχνης με ανθέμια, μίσχους, βότρεις, πουλιά και ερωτιδείς, αλλά και ωόσχημα σχέδια, ταινίες και ρόδακες με έντονη φωτοσκίαση που διέδωσε κατά κύριο λόγο ο Τσίλερ.
Στερέωση των απολεπισμένων χρωματικών στρωμάτων που αποκαλύπτονται.
Αισθητική αποκατάσταση σε περιοχές όπου υπάρχει απώλεια χρώματος και όπου υπάρχει ανάγκη αισθητικής συνέχειας και ενότητας του συνολικού ζωγραφικού διακόσμου. Η αισθητική αποκατάσταση γίνεται με βάση τη σύγχρονη δεοντολογία, με σεβασμό στην ιστορική και καλλιτεχνική αξία του έργου. Τα νέα χρώματα αποδίδονται σε χαμηλότερο χρωματικό τόνο έτσι ώστε να διακρίνεται n επέμβαση από τον αυθεντικό διάκοσμο, αλλά να μη διασπά και την αισθητική ενότητα του έργου.
Η δεύτερη κατεύθυνση, αφορά στην αναπαραγωγή του κατεστραμμένου διακόσμου σύμφωνα με τμήματα ή ακόμα και ίχνη μοτίβων που αποκαλύφθηκαν μετά από τη διενέργεια διερευνητικών τομών (αφαίρεση επιχρισμάτων), τόσο στις οροφές, όσο και στους κατακόρυφους τοίχους. Οι αίθουσες με το σημαντικότερο ζωγραφικό διάκοσμο κυρίως n αίθουσα χορού και δευτερευόντως; το Foyer που βρίσκεται επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, είχαν καταστραφεί πλήρως και στην παρούσα φάση n εταιρεία μας, προχωρά στην διαμόρφωση ολοκληρωμένων προτάσεων αναπαραγωγής των αυθεντικών διακόσμων, έτσι όπως αυτές προκύπτουν από τα αυθεντικά σχέδια του Τσίλερ που ευρέθηκαν μετά από έρευνα στα αρχεία του Εθνικού θεάτρου και στη σχετική βιβλιογραφία.
Ο εσωτερικός διάκοσμος δεν συνίσταται μόνο στο ζωγραφικό, αλλά και στα ξύλινα και ξυλόγλυπτα τμήματα τα οποία είναι διακοσμημένα με γύψινα ανάγλυφα ή με προετοιμασία και ζωγραφική επιφάνεια. Οι επεμβάσεις που πραγματοποιούνται στο ξυλόγλυπτο διάκοσμο είναι:
Αποκάλυψη και καθορισμός της ζωγραφικής επιφάνειας των ξύλινων τμημάτων, με την αφαίρεση των χρωματικών επικαλυπτικών στρωμάτων. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την αφαίρεση του βερνικιού, ώστε να μην αφαιρεθεί και n πάτινα του ξύλου. Στερέωση των αποκολλημένων τμημάτων ζωγραφικής επιφάνειας. Στερέωση των σαθρών ξύλινων τμημάτων, πλήρωση ρωγμών και απωλειών ξύλου και όπου κρίνεται απαραίτητο αντικατάσταση φθαρμένων ξύλων με νέα ίδιας βοτανικής προέλευσης.
Συμπλήρωση των γύψινων τμημάτων που έχουν καταστραφεί και αισθητική αποκατάσταση όπου υπάρχει απώλεια ζωγραφικής. Οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται, ακολουθούν ων αυθεντικό χρωματισμό, είναι σε μορφή σκόνης με συνδετικό μέσο διάλυμα ακρυλικής διασποράς. Η εναπόθεση του νέου χρώματος έχει τη μορφή λαζούρας, δηλαδή αρκετά αραιό και παρουσιάζει διαφάνεια. Η εργασία της αισθητικής αποκατάστασης είναι διακριτική, σεβόμενη την αυθεντικότητα και ιστορικότητα του μνημείου.
Η συντήρηση και αποκατάσταση ταυ ζωγραφικού και γλυπτικού διακόσμου (ξύλινου, γύψινου και μαρμάρινου) και ειδικότερα του ζωγραφικού διακόσμου (οροφογραφίες και τοιχογραφίες) που αποτελούν τον κυριότερο όγκο του διακόσμου του Εθνικού Θεάτρου κινείται σε δύο κατευθύνσεις.
Η πρώτη αφορά στην αποκατάσταση και συντήρηση in situ του αυθεντικού διακόσμου και επιτυγχάνεται με 1) Αποκάλυψη - τοιχογραφιών και οροφογραφιών που ήταν επικαλυμμένες με διάφορες ποιότητες επιχρισμάτων. Αποκαλύπτεται σπουδαίος τοιχογραφημένος διάκοσμος με ζωγραφική υψηλής τεχνικής που εμπεριέχει μοτίβα χαρακτηριστικά του όψιμου κλασικισμού με παραστάσεις δανεισμένες από τη φύση και θεματολογία της αρχαίας ελληνικής τέχνης με ανθέμια, μίσχους, βότρεις, πουλιά και ερωτιδείς, αλλά και ωόσχημα σχέδια, ταινίες και ρόδακες με έντονη φωτοσκίαση που διέδωσε κατά κύριο λόγο ο Τσίλερ.
Στερέωση των απολεπισμένων χρωματικών στρωμάτων που αποκαλύπτονται.
Αισθητική αποκατάσταση σε περιοχές όπου υπάρχει απώλεια χρώματος και όπου υπάρχει ανάγκη αισθητικής συνέχειας και ενότητας του συνολικού ζωγραφικού διακόσμου. Η αισθητική αποκατάσταση γίνεται με βάση τη σύγχρονη δεοντολογία, με σεβασμό στην ιστορική και καλλιτεχνική αξία του έργου. Τα νέα χρώματα αποδίδονται σε χαμηλότερο χρωματικό τόνο έτσι ώστε να διακρίνεται n επέμβαση από τον αυθεντικό διάκοσμο, αλλά να μη διασπά και την αισθητική ενότητα του έργου.
Η δεύτερη κατεύθυνση, αφορά στην αναπαραγωγή του κατεστραμμένου διακόσμου σύμφωνα με τμήματα ή ακόμα και ίχνη μοτίβων που αποκαλύφθηκαν μετά από τη διενέργεια διερευνητικών τομών (αφαίρεση επιχρισμάτων), τόσο στις οροφές, όσο και στους κατακόρυφους τοίχους. Οι αίθουσες με το σημαντικότερο ζωγραφικό διάκοσμο κυρίως n αίθουσα χορού και δευτερευόντως; το Foyer που βρίσκεται επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, είχαν καταστραφεί πλήρως και στην παρούσα φάση n εταιρεία μας, προχωρά στην διαμόρφωση ολοκληρωμένων προτάσεων αναπαραγωγής των αυθεντικών διακόσμων, έτσι όπως αυτές προκύπτουν από τα αυθεντικά σχέδια του Τσίλερ που ευρέθηκαν μετά από έρευνα στα αρχεία του Εθνικού θεάτρου και στη σχετική βιβλιογραφία.
Ο εσωτερικός διάκοσμος δεν συνίσταται μόνο στο ζωγραφικό, αλλά και στα ξύλινα και ξυλόγλυπτα τμήματα τα οποία είναι διακοσμημένα με γύψινα ανάγλυφα ή με προετοιμασία και ζωγραφική επιφάνεια. Οι επεμβάσεις που πραγματοποιούνται στο ξυλόγλυπτο διάκοσμο είναι:
Αποκάλυψη και καθορισμός της ζωγραφικής επιφάνειας των ξύλινων τμημάτων, με την αφαίρεση των χρωματικών επικαλυπτικών στρωμάτων. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την αφαίρεση του βερνικιού, ώστε να μην αφαιρεθεί και n πάτινα του ξύλου. Στερέωση των αποκολλημένων τμημάτων ζωγραφικής επιφάνειας. Στερέωση των σαθρών ξύλινων τμημάτων, πλήρωση ρωγμών και απωλειών ξύλου και όπου κρίνεται απαραίτητο αντικατάσταση φθαρμένων ξύλων με νέα ίδιας βοτανικής προέλευσης.
Συμπλήρωση των γύψινων τμημάτων που έχουν καταστραφεί και αισθητική αποκατάσταση όπου υπάρχει απώλεια ζωγραφικής. Οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται, ακολουθούν ων αυθεντικό χρωματισμό, είναι σε μορφή σκόνης με συνδετικό μέσο διάλυμα ακρυλικής διασποράς. Η εναπόθεση του νέου χρώματος έχει τη μορφή λαζούρας, δηλαδή αρκετά αραιό και παρουσιάζει διαφάνεια. Η εργασία της αισθητικής αποκατάστασης είναι διακριτική, σεβόμενη την αυθεντικότητα και ιστορικότητα του μνημείου.
