Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"Ενα νέο "κόσμημα" στο λόφο των Νυμφών"
Ενα ξύλινο κτίσμα με σκεπή που θα μπορούσε να είναι αποθήκη, βρίσκεται στο τέλος του «Γεωαστροφυσικού Περιπάτου», της διαδρομής που σχεδιάστηκε προκειμένου να αναδειχθεί ο ιστορικής αξίας χώρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου, στο Θησείο. Το μάτι δεν το «πιάνει» εύκολα και λίγοι ίσως γνώριζαν ότι αυτό το κτίριο «είναι το μοναδικό το οποίο ο Ερνέστος Τσίλερ έφτιαξε με σκοπό να χρησιμοποιηθεί σαν πειραματικό εργαστήριο».
Αυτό εξηγούσε προχθές το πρωί στην «Κ», σε επιτόπια ξενάγηση, ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Χρήστος Ζερεφός, εν μέσω δημιουργικού αναβρασμού με ολίγη δόση άγχους: και η παραμικρή λεπτομέρεια όφειλε να είναι στην εντέλεια -μέχρι και ο μετεωρολογικός κλωβός έπρεπε να ξεσκονιστεί- για τα εγκαίνια του «Γεωαστροφυσικού Μουσείου» που στεγάστηκε στο κτίριο του πάλαι ποτέ Αστεροσκοπείου, το οποίο είχε σχεδιάσει ο Θεόφιλος Χάνσεν και θεμελιώθηκε το 1842.
Τα εγκαίνια του Μουσείου πραγματοποιήθηκαν χθες το απόγευμα, με προσκεκλημένους τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή, τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμο, εκπροσώπους της πολιτειακής ηγεσίας της χώρας, ξένων πρεσβειών και ιδρυμάτων. Το «Γεωαστροφυσικό Μουσείο» και ο «Γεωαστροφυσικός Περίπατος» αναμένεται να υποδεχθούν το κοινό, έναντι συμβολικού αντιτίμου, περί τα τέλη Οκτωβρίου.
Την αποκάλυψη της αρχιτεκτονικής μοναδικότητας του ξύλινου κτίσματος, που ονομάζεται και «Κτίριο του Χρόνου», επειδή από εκεί για πολλά χρόνια ανακοινωνόταν επίσημα η ώρα Ελλάδος, έκαναν ο συντηρητής κ. Γιώργος Παυλόπουλος και ο κ. Στέλιος Ζερεφός μελετώντας τα πεπραγμένα των πρυτανικών αρχών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης και ανάδειξης των κτιρίων του Αστεροσκοπείου εντοπίστηκαν και συγκεντρώθηκαν επίσης τα σπάνια, μοναδικής αξίας όργανα παρατήρησης και πολύτιμοι χειρόγραφοι τόμοι που στεγάζονται στον χώρο που πλέον αποτελεί το «Μουσείο Γεωαστροφυσικής». Οι εργασίες αποκατάστασης κόστισαν 200.000 ευρώ και διήρκεσαν περίπου δύο χρόνια. Συνεργάστηκαν, επίσης, ο αρχιτέκτων και αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ, κ. Βασίλης Γκανιάτσας, από το Αστεροσκοπείο η κ. Χρυσή Σταυροπούλου, «και πλήθος φίλων του επιστημονικού κόσμου που εθελοντικά προσφέρθηκαν να συντάξουν τις σχετικές μελέτες».
Αυτό εξηγούσε προχθές το πρωί στην «Κ», σε επιτόπια ξενάγηση, ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Χρήστος Ζερεφός, εν μέσω δημιουργικού αναβρασμού με ολίγη δόση άγχους: και η παραμικρή λεπτομέρεια όφειλε να είναι στην εντέλεια -μέχρι και ο μετεωρολογικός κλωβός έπρεπε να ξεσκονιστεί- για τα εγκαίνια του «Γεωαστροφυσικού Μουσείου» που στεγάστηκε στο κτίριο του πάλαι ποτέ Αστεροσκοπείου, το οποίο είχε σχεδιάσει ο Θεόφιλος Χάνσεν και θεμελιώθηκε το 1842.
Τα εγκαίνια του Μουσείου πραγματοποιήθηκαν χθες το απόγευμα, με προσκεκλημένους τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή, τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμο, εκπροσώπους της πολιτειακής ηγεσίας της χώρας, ξένων πρεσβειών και ιδρυμάτων. Το «Γεωαστροφυσικό Μουσείο» και ο «Γεωαστροφυσικός Περίπατος» αναμένεται να υποδεχθούν το κοινό, έναντι συμβολικού αντιτίμου, περί τα τέλη Οκτωβρίου.
Την αποκάλυψη της αρχιτεκτονικής μοναδικότητας του ξύλινου κτίσματος, που ονομάζεται και «Κτίριο του Χρόνου», επειδή από εκεί για πολλά χρόνια ανακοινωνόταν επίσημα η ώρα Ελλάδος, έκαναν ο συντηρητής κ. Γιώργος Παυλόπουλος και ο κ. Στέλιος Ζερεφός μελετώντας τα πεπραγμένα των πρυτανικών αρχών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης και ανάδειξης των κτιρίων του Αστεροσκοπείου εντοπίστηκαν και συγκεντρώθηκαν επίσης τα σπάνια, μοναδικής αξίας όργανα παρατήρησης και πολύτιμοι χειρόγραφοι τόμοι που στεγάζονται στον χώρο που πλέον αποτελεί το «Μουσείο Γεωαστροφυσικής». Οι εργασίες αποκατάστασης κόστισαν 200.000 ευρώ και διήρκεσαν περίπου δύο χρόνια. Συνεργάστηκαν, επίσης, ο αρχιτέκτων και αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ, κ. Βασίλης Γκανιάτσας, από το Αστεροσκοπείο η κ. Χρυσή Σταυροπούλου, «και πλήθος φίλων του επιστημονικού κόσμου που εθελοντικά προσφέρθηκαν να συντάξουν τις σχετικές μελέτες».
Δεκάδες τόμοι, ανάμεσα στους οποίους σπάνια χειρόγραφα του 16ου αιώνα, όπως η «Εισαγωγή στις επιστήμες της Γεωφυσικής», ένας από τους λίγους διασωζόμενους τόμους του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Χρυσάνθου Νοταρά τυπωμένος στο Παρίσι, απεντομώθηκαν, υπέστησαν εργασίες συντήρησης, και τοποθετήθηκαν σε νέες βιβλιοθήκες. Ωστόσο, αν και «αρκετά είχαν πολτοποιηθεί από τα νερά που έσταζαν από το τρύπιο ταβάνι, έπειτα από επικοινωνία με πανεπιστήμια του εξωτερικού, μπορέσαμε να αντικαταστήσουμε ένα μέρος τους», προσθέτει ο κ. Ζερεφός. Σε μία από τις αίθουσες του Μουσείου δεσπόζει ένας μεγάλος χάρτης της Σελήνης που απεικονίζει 30.000 κρατήρες της. Είναι ολόκληρος σχεδιασμένος με πενάκι στο χέρι από τον δεύτερο διευθυντή του Αστεροσκοπείου, Ιούλιο Σμιτ, τον οποίο αναφέρει ως διάσημο σεληνοσκόπο της εποχής ο Ιούλιος Βερν στον «Περίπλου της Σελήνης». Ο Σμιτ χρειάστηκε περισσότερες από δύο δεκαετίες για να τον ολοκληρώσει. «Πρόκειται για τον πιο πλήρη χάρτη της Σελήνης, ο οποίος κατασκευάστηκε έπειτα από παρατηρήσεις με τηλεσκόπια που βρίσκονται στο Μουσείο», υπογραμμίζει ο κ. Ζερεφός.
Σε άλλο δωμάτιο, οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν ένα αντίγραφο σε μικρότερο μέγεθος του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, το οποίο κατασκεύασε ο μαθηματικός κ. Γιώργος Κριάρης, μερικά από τα πρώτα πειραματικά όργανα που χρησιμοποιήθηκαν στο 1ο Γυμνάσιο Πλάκας, καθώς και ένα όργανο «το οποίο είχε χρησιμοποιήσει ο Μέγας Ναπολέων σε εξερεύνησή του και το οποίο δε γνωρίζουμε πώς περιήλθε στο Αστεροσκοπείο», τόνισε ο κ. Ζερεφός. «Σύντομα, πάντως, σκοπεύουμε να τοποθετήσουμε το Ηλιοτρόπιο του Μέτωνος δίπλα στην Πνύκα -αντίγραφο που έχει κατασκευαστεί εφόσον το αρχικό καταστράφηκε- το οποίο παρείχε πληροφορίες για κλιματικά και μετεωρολογικά φαινόμενα και περιλαμβάνεται στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων», προσέθεσε. Στα πέριξ του «Γεωαστροφυσικού Περιπάτου», θα δημιουργηθεί Βοτανικός Κήπος σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και χώρος που θα συνδυάζει τη μάθηση με την αναψυχή για τα παιδιά.
«Το μουσείο δείχνει το έργο που συντελείται στο Αστεροσκοπείο που συνεχίζει την ερευνητική πορεία του, η οποία μετρά αισίως 161 χρόνια ζωής», καταλήγει ο κ. Ζερεφός.
Της Ιφιγένειας Διαμαντή
Σε άλλο δωμάτιο, οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν ένα αντίγραφο σε μικρότερο μέγεθος του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, το οποίο κατασκεύασε ο μαθηματικός κ. Γιώργος Κριάρης, μερικά από τα πρώτα πειραματικά όργανα που χρησιμοποιήθηκαν στο 1ο Γυμνάσιο Πλάκας, καθώς και ένα όργανο «το οποίο είχε χρησιμοποιήσει ο Μέγας Ναπολέων σε εξερεύνησή του και το οποίο δε γνωρίζουμε πώς περιήλθε στο Αστεροσκοπείο», τόνισε ο κ. Ζερεφός. «Σύντομα, πάντως, σκοπεύουμε να τοποθετήσουμε το Ηλιοτρόπιο του Μέτωνος δίπλα στην Πνύκα -αντίγραφο που έχει κατασκευαστεί εφόσον το αρχικό καταστράφηκε- το οποίο παρείχε πληροφορίες για κλιματικά και μετεωρολογικά φαινόμενα και περιλαμβάνεται στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων», προσέθεσε. Στα πέριξ του «Γεωαστροφυσικού Περιπάτου», θα δημιουργηθεί Βοτανικός Κήπος σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και χώρος που θα συνδυάζει τη μάθηση με την αναψυχή για τα παιδιά.
«Το μουσείο δείχνει το έργο που συντελείται στο Αστεροσκοπείο που συνεχίζει την ερευνητική πορεία του, η οποία μετρά αισίως 161 χρόνια ζωής», καταλήγει ο κ. Ζερεφός.
Της Ιφιγένειας Διαμαντή
